March 14, 2022

Thesis 2012 : CU/6

โครงการศูนย์ศึกษานาเกลือและนกชายเลนอพยพ จังหวัดสมุทรสาคร

ชื่อผลงาน : โครงการศูนย์ศึกษานาเกลือและนกชายเลนอพยพ จังหวัดสมุทรสาคร 

 

ชื่อเจ้าของผลงาน : นางสาว ธัญญรักษ์ ลาภนิมิตรอนันต

 

เนื่องจากการทำนาเกลือมีการสืบทอดมายาวนานมากกว่า 800 ปี และเป็นอาชีพที่ได้สงวนไว้เฉพาะสำหรับคนไทย(พระราชกฤษฎีกากำหนดงานในอาชีพและวิชาชีพที่ห้าม คนต่างด้าวทำ พ.ศ.2522)

อีกทั้งได้เล็งเห็นถึงศักยภาพของพื้นที่โครงการซึ่งเกิดความความสัมพันธ์กันระหว่างอาชีพของคนในพื้นที่ และการเข้ามาอาศัยใช้ประโยชน์ของสิ่งมีชีวิตโดยเฉพาะนกชายเลนอพยพ แต่ทว่าปัจจุบันนาเกลือได้สูญหายลงไปทุกวันเนื่องจากถูกเปลี่ยนพื้นที่เป็นนากุ้งและอุตสาหกรรมซึ่งทำรายได้ดีกว่า จึงเป็นการน่าเสียดายหากในอนาคตอาชีพการทำนาเกลือนั้นจะสูญหายไปจากประเทศ ดังนั้น จึงเสนอโครงการ การวางผังและออกแบบภูมิทัศน์ โครงการศูนย์ศึกษานาเกลือและนกชายเลนอพยพ จังหวัดสมุทรสาคร โดยมี บริษัท นาเกลือขุนสมุทรมณีรัตน์ (บริษัทนาเกลือที่ใหญ่ที่สุดในประเทศ) เป็นเจ้าของโครงการ และได้รับการสนับสนุน จาก กรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง ,สมาคมดูนกแห่งประเทศไทยและองค์การ Birdlife International ที่เข้ามามีส่วนร่วมในการจัดการและสนับสนุนโดยมีความมุ่งหมายเพื่อที่จะพัฒนาเป็นศูนย์ศึกษาและแหล่งท่องเที่ยวของจังหวัด ซึ่งจะช่วยสามารถเผยแพร่ภูมิปัญญา และ ส่งเสริมอาชีพของคนในชุมชน เพื่อที่จะสืบทอดวัฒนธรรมการทำนาเกลือมิให้สูญหายไปจากประเทศ และดำรงไว้ซึ่งความสมบูรณ์ของธรรมชาติในพื้นที่อีกด้วย

แนวความคิดในการออกแบบ

แนวความคิดในการออกแบบมุ่งเน้นเป็น 3 ขั้นตอนแบ่งตามลักษณะความเข้มข้นของการเรียนรู้และการเข้าถึงพื้นที่ โดยขั้นต้นคือการจัดแสดงให้ศึกษาความรู้ในศูนย์ศึกษา ต่อมาคือการเรียนรู้ในศูนย์ชุมชนและเรียนรู้ในภาคปฏิบัติ และสุดท้ายการพักอาศัยในรูปแบบ Home stay เพื่อสัมผัสถึงวิถีชีวิตความเป็นอยู่ของชาวนาเกลืออย่างแท้จริง โดยพื้นที่โครงการประกอบด้วยศูนย์ศึกษาที่มีส่วนการศึกษาและ พื้นที่หาผลประโยชน์ทั้งภัตตาคารนาเกลือและสปา พื้นที่ส่วนที่พัก Home stay ส่วนพื้นที่วิจัยและสำนักงานโครงการ ส่วนแปลงทดลองภายในโครงการ ส่วนพื้นที่เศรษฐกิจการทำนาเกลือ อีกทั้งพื้นที่ส่วนอนุรักษ์เพื่อสงวนไว้สำหรับคนและสิ่งมีชีวิตต่างๆที่เข้ามาพึ่งพิงอาศัยในโครงการ ทั้งในพื้นที่ที่เป็นนาเกลือและพื้นที่ที่เป็นป่าชายเลนตลอดแนวชายฝั่ง 2.5กิโลเมตรด้านหน้าโครงการติดทะเลอ่าวไทย